Zeki ARINebahat ERTİLAVSevcan TANÜLKÜBekir Sami UYANIK2024-07-242024-07-2420031302-1923http://akademikarsiv.cbu.edu.tr:4000/handle/123456789/22304Serum lipid, lipoprotein ve apolipoprotein düzeylerinin koroner arter hastalığı (KAH) ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Yüksek total kolesterol (TK), LDL-kolesterol (LDL-K), apolipoprotein-B (Apo-B) ve lipoprotein(a) [Lp(a)] konsantrasyonları ile düşük HDL-kolesterol (HDL-K) seviyeleri KAH için risk faktörü olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmamızda, Manisa ve yöresinde yaşayan sağlıklı insanlarda, serum lipid, lipoprotein ve apolipoprotein düzeylerini saptayarak laboratuvarımızın kendi referans aralıklarını oluşturmayı ve bu konuda yapılmış diğer çalışmalarla bulgularımızı karşılaştırmayı amaçladık. Bu çalışmaya, yaşlan 20-86 arasında değişen 153'ü kadın ve 145'i erkek, toplam 298 sağlıklı birey alındı. Kan örnekleri, 8-12 saatlik açlıktan sonra sabah saatlerinde antikoagülansız tüpe alındı. TK ve trigliserid (TG) enzimatikkolorimetrrik yöntemle; HDL-K dekstran sülfat - MgCL2 presipitasyon yöntemiyle; Apo-AL, Apo-B ve Lp (a) immünolojik türbidimetrik yöntemle otoanalizördde ölçüldü. LDL-K ise friedevvald formülü kullanılarak hesaplandı. Kadınlarda HDL-K ve Apo-AL düzeyleri erkeklerden anlamlı derecede yüksek iken (her ikisi için de p = 0.000), erkeklerde TG düzeyleri ve TK/HDL-K oranı kadınlardan anlamlı derecede yüksek bulundu. (Sırasıyla p = 0.002, p = 0.000). TK, LDL-K, Lp (a) ve Apo-B seviyeleri arasındaki fark ise anlamlı bulunmadı. TK, LDL-K ve Apo-B düzeylerinin yaş ile anlamlı derecede arttığı görüldü. Kadın ve erkeklerde TG değerleri, TK, Apo-B ve TK/HDL-K oranı ile pozitif korelasyon gösterirken (hepsi için p = 0.000), TK ile Apo-AL (kadın p = 0.001, erkek p = 0.038) arasındaki ilişki hem kadın hem erkeklerde anlamlı derecede pozitif iken, TK ile Lp (a) arasındaki korelasyon sadece kadınlarda pozitif bulundu, (p = 0.017). HDL-K her iki cinste de Apo-AL ile pozitif korelasyon gösterirken (her iki cins için p = 0.000) sadece kadınlarda Apo-B ile negatif (p = 0.000) korelasyon gösterdi. Bu çalışmada Manisa ili ve yöresine özgü lipid, lipoprotein ve apolipoprotein düzeyleri saptandı. Böylece bu parametreler için kendi laboratuvarımıza ait referans aralıkları belirlendi. Öte yandan, Türk halkı diğer toplumlara göre daha düşük TK ve hafifçe yüksek TG düzeylerine sahiptir. Genetik olarak şanslı olduğumuzu gösteren bu düzeylerin korunmasının, diyet, fizik aktivite ve risk faktörleri hakkında halkımızın daha iyi eğitimi ile olabileceği inancındayız.tur[Fen > Tıp > Endokrinoloji ve Metabolizma, Fen > Tıp > Genel ve Dahili Tıp, Fen > Tıp > Hematoloji, Fen > Tıp > Geriatri ve Gerontoloji, Fen > Tıp > Onkoloji, Fen > Tıp > Biyokimya ve Moleküler Biyoloji]Araştırma Makalesi