SERAP OZKAN2025-04-142025-04-142024http://hdl.handle.net/20.500.14701/54680Harem teşkilatı Eski Yakın Doğu saray yaşamının önemli unsurlarından biridir. Yakın Doğu krallıklarını fetheden Persler çağdaşları Eski Mısır, Yeni Asur ve Yeni Babil saraylarının birçok uygulamasını devralmış; harem teşkilatının önemli bileşenlerinden biri olan cariyeler de Pers saray yaşamının bir parçası olmuştur. Cariyeler hakkında bilgi veren Pers kaynaklarının kısıtlı olması, konuyu Antik Batı kaynakları üzerinden değerlendirmeyi gerektirmiştir. Perslerin aksine, Antik Batı kaynakları saray yaşamından ve cariyelerden sıkça söz eder. Öte yandan, tek eşliliği kendi toplumunun ayırt edici özelliklerinden biri olarak kabul eden Hellenlerin konuya bakış açısı da önemlidir. Bu makalenin amacı, Herodotos başta olmak üzere Ksenophon, Ktesias, Dinon ve Herakleides gibi Hellen tarih yazarlarının yanı sıra Roma Dönemi’nde yaşamış Plutarkhos, Athenaios, Curtius Rufus, Claudius Aelianus, Strabon ve Pausanias gibi Hellen-Latin kökenli tarih ve coğrafya yazarlarının eserlerinden yararlanarak, cariyelerin Pers saray yaşamındaki yeri ve statüsünü ortaya koymaktır. Hellen kaynaklara göre, çok eşlilik Pers kral ve soyluların çok sayıda çocuk sahibi olmak ve soylarını güvence altına almak için uyguladığı yöntemlerden biridir. Meşru eşler ve cariyelerin farklı sözcüklerle adlandırılması, aralarındaki sosyal statü farkını vurgulamak için de kullanılmıştır. Saray hiyerarşisi içinde meşru eşlere göre daha alt basamaklarda yer alan cariyeler, kral soyunun devam etmesinden eşler kadar sorumlu tutulmuştur. Erkek çocuk doğurduktan sonra, kralın çocuğu kabul etmesiyle prestij kazanmış olsalar da sosyal ve hukuki açıdan daima meşru eşin altında yer almışlardır. Bu durumun altında Pers kral ve soyluları için düzenlenmiş geleneksel evlilik politikası yatmaktadır.TürkçeANTİK BATI KAYNAKLARI IŞIĞINDA PERS SARAY YAŞAMINDA CARİYELER10.56694/karadearas.1504994