Erhan ESERÖmer AYDEMİRBeyhan CENGİZ ÖZYURTAydın AKARSerol DEVECİSultan ESERCemalettin AYIK2024-07-242024-07-2420181300-2163http://akademikarsiv.cbu.edu.tr:4000/handle/123456789/25889Amaç: Bu çalışma, WHOQOL-DIS-TR projesi ulusal verilerinin psikometriksonuçlarını ortaya koymayı amaçlamıştır.Yöntem: Veriler, bu projedeki 15 aktif katılımcı merkezden biri olanTürkiye (İzmir) merkezinde (150 zihinsel, 157 bedensel engelli erişkin)verileridir. Engelli bireylere, WHOQOL kısa sürümünün (WHOQOLBref)zihinsel (ZE) ve bedensel (BE) engelliler için uyarlanmış 12sorudan oluşan WHOQOL-DIS engelli modülü uygulanmıştır. Buçalışmada ölçeğin Türkçe sürümünün, güvenilirlik ve geçerlilik çözümlemelerinde"global WHOQOL-DIS" çalışmasında önerilen boyutyapısı referans alınmıştır. Yapısal geçerlilik, Doğrulayıcı Faktör Analizi(DFA), Ayırt edici Geçerlilik ve Bilinen Gruplar yöntemiyle değerlendirilmiştir.Bulgular: WHOQOL-Bref ve WHOQOL-DIS'in ve bu modülünglobal çalışmada tanımlanmış olan 3 alt boyutunun iç tutarlılıkları(Zihinsel ve Bedensel engellilerde Cronbach alfa değerleri sırasıyla: Ayrımcılık-destekalma=0,54 ve 0,64; Bağımsızlık=0,78 ve 0,79 ve Toplumakatılım=0,88 ve 0,83) yeterli düzeydedir. DFA sonucunda, KUİve YHKOK değerleri, Zihinsel engelliler için 0,98 ve 0,065; Bedenselengelliler için ise 0,98 ve 0,064'dür. WHODAS II ve SWLS ile birleşimayrışım geçerliliği BE'lilerde bütün boyutlar için yeterli bulunmuş (r=0,27 - 0,62), ZE grupta Ayrımcılık boyutu ayırt edici bulunmamıştır(r= 0,09 -0,10).Sonuç: Sonuç olarak, WHOQOL-DIS'in Türk toplumundaki engellibireylerin yaşam kalitesinin değerlendirilmesi amacıyla güvenle kullanı-labileceğini göstermekle birlikte, ZE grupta "Ayrımcılık ve Destek alma"alt boyutu ile ilgili sonuçların dikkatle yorumlanması uygun olacaktır.tur[Fen > Tıp > Psikiyatri]Araştırma Makalesi