murat delibalcıece destina bekletenlerSimge Gençalp İrizalp2025-04-142025-04-142022http://hdl.handle.net/20.500.14701/55485Sıcak dövme, metallerin yeniden kristalleşme sıcaklıklarının üzerinde plastik olarak deforme edildiği ve malzemenin soğudukça deforme şeklini korumasını sağlayan bir metal işleme sürecidir. Günümüz endüstrisinde sıcak dövme işlemi sırasında kullanılan takımların performansı her zaman ilgi konusu olmuştur. Kullanılan takım ömrünün toplam bütçenin tasarım maliyetlerinin %10'unu etkilediği bilinmesine rağmen, toplam üretim maliyetlerinin %80'inin tasarım aşamalarında belirlendiği bilinmektedir. Bu nedenle, takım ömrünü optimize etmek ve maliyeti azaltmak için mekanik stresi en aza indirmek ve kalıp tasarımını değiştirmek cazip olmuştur. Bu çalışmada, Simufact Forming v16 yazılımı yardımıyla, kapalı kalıpta sıcak dövmenin çok aşamalı şekillendirme prosesi kullanılarak, 31CrV3 çeliği üzerinde sonlu hacim analizi yapılmıştır. Kalıp malzemesi olarak 56NiCrMoV7 sıcak iş takım çeliği, şablon bıçak hammaddesi olarak X153CrMoV12 kullanılmıştır. Bu makalede, ön şekillendirme, son dövme ve kesme gibi çok aşamalı şekillendirme proseslerinin iki farklı kalıp tasarımı için 3 durum değişkeni, efektif plastik gerinimi, eşdeğer gerilmesi ve sıcaklık değerlendirilmiştir. Sonuçlar, tekli ve ikili kalıplar için maliyet açısından karşılaştırılmıştır. Her iki kalıp tasarımı için de iş parçasının başlangıç sıcaklığı 1100-1200 ºC ve kalıp sıcaklığı 100-110 ºC'dir. Sonuç olarak, üç durumlu değişken parametre için her iki kalıp tasarımının mekanik özellikler ve maliyet açısından karşılaştırmalı analizleri yapılmıştır. Ana odak noktası, farklı kalıp tasarımlarının dahil edilmesi sırasında alt rutinler kullanılarak mevcut proses parametrelerine dayalı mekanik özelliklerin ve maliyetin hesaplanmasıdır. Simülasyon çalışmasından elde edilen sonuçlara göre ürünün üretilebilirliği ispatlanmış, kalıp ve iş parçası tasarımındaki değişikliklerin maliyete etkisi araştırılmış ve elde edilen kar oranı değerlendirilerek nihai performans ortaya konmuştur.İngilizceMalzeme BilimleriTekstilMalzeme BilimleriÖzellik ve TestMühendislikKimyaMetalürji Mühendisliği10.47495/okufbed.1033062