Browsing by Author "Mehmet Esendemir"

Now showing 1 - 2 of 2
  • No Thumbnail Available
    Item
    ENACTİVİZM VE MERLEAU-PONTY
    (2023) Mehmet Esendemir
    The Embodied Mind (TEM), klasik zihin anlayışını eleştiren yeni bir zihin görüşü teklif etmektedir. Her türlü soyutlayıcı ve indirgeyici tavrın aksine zihni, bedenli bir öznenin somut olarak içinde bulunduğu dünyada nesnelerle kurduğu yönelimsel ilişkiler çerçevesinde anlamlandırmaya çalışmaktadır. Bu çerçevede alternatif bir seçenek olarak öne sürülen görüşleri de enactive görüş olarak adlandırmaktadır. Bu görüş, temelde insanın canlı bir organizma olarak bedenin gündelik deneyimini bilişsel bilim alanında bir çözüm teklifi olarak görmektedir. Böylece bir tür bedenlenme teorisi geliştirmektedir. Söz konusu yeni yaklaşıma Merleau-Ponty’nin fenomenolojik analizleri ve bedene yönelik düşünceleri rehberlik etmektedir. Nitekim klasik teorilerin görmezden geldiği gündelik deneyimin bilişsellik ile ilişkisinin imkânı Merleau-Ponty’nin beden analizleriyle sağlanabileceği savunulmaktadır. Ancak enactive görüş iki açıdan yetersiz kalmaktadır. İlki enactive görüşün fenomenolojik verilerden yararlanmasına rağmen fenomenolojinin eleştirdiği doğal tavırdan kurtulamamasıdır. İkincisi ise Merleau-Ponty analizlerinin filozofun geç dönem görüşlerini de kapsamadığı için söz konusu hedefleri geliştirmede yetersiz kalmasıdır. Klasik zihin anlayışına alternatif bir yol teklif eden enactive görüşün söz konusu eleştirileri aşması gerekmektedir.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Transandantal Fenomenoloji ve Nesnenin Aşkınlığı
    (2024) Mehmet Esendemir
    Edmund Husserl’in fenomenoloji projesi önvarsayımsız ve temellendirici transandantal bir bilimdir. Bu bilimin ilk hedefi metafizik kalıntılardan kurtulmak ve kökensel bir başlangıç gerçekleştirmektir. Çünkü hatalı tanımlar ve temellendirilmemiş teorik yaklaşımlar felsefi çatışmaların ve anlaşmazlıkların doğmasına neden olmaktadır. Bu çatışma ve anlaşmazlıklardan biri de nesnenin aşkınlığına dair görüşler etrafında şekillenmektedir. Husserl için klasik anlamda nesnenin aşkınlığı metafizik bir imada bulunmaktadır. Ancak fenomenoloji bu aşkınlığı metafizik unsurlara göndermede bulunmayan transandantal bir aşkınlık olarak görmektedir. Bu çalışma da Husserl’in aşkın nesne anlayışının metafizik bir zemine dayanıp dayanmadığı sorusundan yola çıkmaktadır. Bu çerçevede çalışma üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm, metafizik kalıntıları eleştirmek bakımında bir doğalcılık eleştirisini incelemektedir. İkinci bölüm, doğalcılık eleştirisinin ardından incelenen konuların transandantal öznellik bağlamında ele alınması gerektiğini ortaya koymaktadır. Son bölümde ise nesnenin aşkınlığı probleminin fenomenolojik analizlerle ve metafizik olmayan bir transandantal öznelerarasılık zemininde yeniden anlamlandırıldığı ileri sürülmektedir.