WOMEN AND DISABLED ENTREPRENEURS AWARENESS REGARDING ESTABLISHING FOR THE SUPPORT OF EMPLOYMENT POLICIES
No Thumbnail Available
Date
2015
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Dünyada son yıllarda çalışanların demografik yapısında görülen değişiklikler kadınları etkileyerek onları iş yaşamının vazgeçilmez unsurları haline getirmiştir. Özellikle 1980li yıllardan itibaren hızlı bir gelişme kaydeden girişimcilik anlayışının, erkekler kadar kadınların da ilgi alanı içerisine girdiği inkar edilemez bir gerçektir. Kadınların ekonomik hayatta erkeklerin yanında yer almalarını sağlayacak politika ve projelere öncelik verilmesi ile onları ekonomik ve sosyal gelişmeye önemli katkılar sağlayan dinamik, bağımsız, özgüvenli, rekabetçi ve amaç yönelimli karakteristik özellikleriyle dikkat çeken kadın girişimcilerin topluma kazandırılması yönünde Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Kadın Girişimciler Kurulu ve KAGİDER (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) kadın girişimcilerin desteklenmesine yönelik projelere ağırlık veren kamu kurumlarının başında gelmektedir. Türkiyede engelli bireylerin istihdamında yardım odaklı hizmet anlayışından ziyade eğitim ve istihdamı destekleyen bir modele doğru hızlı bir dönüşüm yaşanmaktadır. Bu kapsamda engelli istihdamı için kamuda istihdam, özel sektörde istihdam, engelli bireylerin kendi islerini kurabilmeleri yani girişimcilik programı ve korumalı iş yerleri şeklinde dört ana hedef belirlenmiştir. Türkiyede kamuda ve özel sektörde istihdam olarak ele alınan engelli istihdamına yeni bir boyut kazandırılarak, son yıllarda engelli bireylerin, özellikle de yaratıcılık gerektiren alanlarda son derece başarılı oldukları gözlemlendiğinden girişimcilik programıyla, kendi islerini kurabilmeleri yönünde teşvik çalışmalarına başlanılmıştır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, KOSGEB, engelli bireylerin kendi işlerini kurabilmelerine yönelik olarak ortak projelerinde engelli vatandaşlarımızın iş kurma aşamasında koçluk desteği almaları ve başlangıç sermayesi niteliğindeki KOSGEB Yeni Girişimci Desteğinden yararlanmaları hedeflenmektedir. Bu çalışmada, Türkiye perspektifinde kadınların ve engellilerin sosyal sorumluluk anlayışı içerisinde girişimcilik faaliyetlerine dair farkındalık oluşturularak devletin izlediği destekleyici politikalar ele alınıp de- ğerlendirmeye çalışılmaktadır. Ekonomik büyümenin sağlanması ve ekonomik kalkınmanın sürdürülebilirliği teknoloji ve sermaye artışı yanısıra kıt olan üretim faktörlerinin de verimli bir şekilde kullanılmasına bağlıdır. Yoksulluğun azaltılarak ekonomik kalkınmanın sürdürülebilirliği üretim faktörlerinden olan emek veya işgücünden etkin ve verimli bir şekilde yararlanılması yönünde politikalar geliştirilmesi, böylece 15-64 yaş grubundaki aktif nüfusun kadın, genç ve engelli olarak ayrımlanan dezavantajlı gruplarıyla beraber işgücü piyasasına katılmalarının sağ- lanması ile gerçekleştirilebilecektir. Lizbon Stratejisi dahilinde üye ülkelere istihdam oranını % 70, kadın istihdam oranını % 60 olarak hedefleyen Avrupa Birliği (AB)ne üye olma gayreti içindeki Türkiyenin Ekim 2009 itibariyle 52 milyona yaklaşan aktif nüfusunun İşgücüne Katı- lım Oranı (İKO) % 47, istihdam oranı ise % 42 seviyesi ile oldukça düşük seviyededir. TÜİK 2015/Şubat verilerine göre 57 milyon 475 olan aktif nüfusun İKO %51, istihdam oranı ise % 44,4 seviyesindedir. Dezavantajlı grup olarak nitelendirilen kadın, genç, uzun süreli işsiz, iş bulma ümidi taşımayan ve engelli olan bireyler, kanunlar karşısında eşit görülmelerine rağmenkötü işler olarak sınıflandırılan düşük ücretli, sosyal güvencesi olmayan, kayıt dışı, ağır çalış- ma koşulları olan işlerde çalıştırılmakta veya bu tür işlerde çalışmaya mecbur bırakılmakta, aksi takdirde sosyo ekonomik hayatın dışında yoksulluk riski artarak yaşamak zorunda kalmaktadırlar. Ekonomik kalkınma ile verimi yüksek istihdam artışı arasındaki pozitif ilişkinin elde edilmesi ve sürdürülebilmesi dezavantajlı gruplarda dahil toplumun tüm katmanlarının insan hayatına yakışır işlerde işgücüne katılımlarının arttırılmasıyla mümkün olabilecektir. TÜİK 2014 yılı verilerine göre Türkiye nüfusunun % 49,82si kadınlardan oluşmaktadır (Toplam kadın nüfus içinde 15-64 yaş aralığındaki aktif nüfus ise toplam kadın nüfusunun % 67,1ini kapsamaktadır) Ortopedik, görme, işitme, dil, konuşma ve zihinsel özürlü olarak ifade edilen bedensel engelli ile süreğen hastalığı olan engelli kişiler ise genel nüfusun % 12.29unu oluş- turmaktadır. (TÜİK tarafından 2002 yılında gerçekleştirilen Türkiye Özürlülük Araştırmasına göre, elde edilen bu sonucun detaylarına inildiğinde; özürlü toplam nüfusunun % 20sini oluş- turan kesim görme, işitme, ortopedik, zihinsel, dil ve konuşma olmak üzere bedensel engelli, kalan % 80 ise kan, solunum-sindirim yolu, üreme organı ve kalp-damar hastalığı şeklinde sü- reğen hastalık sahibi engelli şeklinde dağılıma sahiptir. 15-64 yaş aralığındaki engelli bireyler, engelli nüfus toplamının yaklaşık % 70ini oluşturmaktadır). Çalışma hayatına katılım, resmi istatistiklerde İKO ile ölçülmektedir. Gerek kadın gerekse engelli gruplar değerlendirildiğinde toplam işgücü içinde bu denli önemli bir rezerv kaynağın İKO ise oldukça düşük düzeydedir. 2014 yılı Ekim dönemi TÜİK verilerine göre İKO; erkeklerde % 71,5, kadınlarda ise % 30,9dur. Kadınların İKO, OECD ülkelerinde ortalama % 62 düzeyindedir. Türkiye hızla büyüyen ve iş- sizlik rakamlarında da ciddi olumlu gelişmeler kaydetmiş olmasına rağmen, kadınların ekonomik açıdan güçsüz olduğu görünümündeki bir ülke olarak İnsani Gelişmişlik Endeksine göre 187 ülke arasında 92nci sırada yer almaktadır. Dünya Ekonomik Forumu 2012 yılında hazırladığı Küresel Cinsiyet Uçurumu raporuna göre; Türkiye 2006 yılında 135 ülke arasında 105nci sırada yer alıyorken, 2012 yılında 124ncü sıraya gerilemiştir. Kadınların işgücüne katılım dü- zeyleri, ücret eşitliğinin sağlanması, gelir eş