Farklı Konsantrasyonlarda Tuz Stresi Uygulanmış Mercimek Bitkilerine (Lens culinaris) Bor İlavesinin Bitki Mineral Değişimi Üzerindeki Etkileri
No Thumbnail Available
Date
2017
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Ortam koşullarının bitkinin normal gelişimini negatif bir şekilde etkilemesiyle bitkide oluşan duruma stres adı verilir. Bitkilerde başlıca stres çeşitleri, su (kuraklık), tuz, sıcaklık, soğuk, don, ışık, hastalık, su taşkını (fazla su), hava kirliliği, metal ve oksidatif strestir. Tüm dünyada sulanabilir tarım alanlarının yaklaşık %33'nün tuzdan etkilendiği ve bu bölgelerde yetiştirilen bitkilerde tuz stresi oluştuğu bilinmektedir. Bu çalışmada iki farklı mercimek türü (kırmızı ve yeşil) kullanıldı. Mercimek bitkilerine 50 ve 200 mM tuz stresi uygulandı. Tuz stresinin olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla ortama ayrıca 0.5, 1.0, 2.0, 5.0 mM bor ilave edildi. Bitkiler 7 gün boyunca izlendi ve 7. günün sonunda gövde, kök uzunlukları, taze gövde, kök ağırlıkları, K, Na, B ve Ca içerikleri incelendi. Elde edilen bulgulara göre 50 ve 200 mM tuz konsantrasyonlarında kontrol gruplarına göre hem kırmızı hem de yeşil mercimek bitkilerinde gövde-kök uzunluklarında, taze gövde-kök ağırlıklarında, K, B ve Ca içeriklerinde azalmaların olduğu tespit edildi. Fakat kırmızı mercimekteki tuz stresinden etkilenmenin yeşil mercimeğe göre daha yüksek oranda olduğu gözlemlendi. Tuz stresine karşı iyileştirici etki olarak ilave ettiğimiz bor konsantrasyonlarında 0.5 ve 1.0 mM bor miktarının gövde-kök uzunluklarında, taze gövde-kök ağırlıklarında K, Ca alınımında pozitif etki gösterdiği deneyler sonucu elde edildi. Bu çalışmada tuzlu topraklarda yetişen bitkilerde, tuz stresinden kaynaklanan olumsuz etkileri en aza indirebilmek amaçlandı. Bunun için bitki yetişme ortamına farklı derişimlerde bor ilave edilerek bitki gelişimi incelendi. Bitki materyali olarak Türkiye'de ve dünyada tarımı büyük oranda yapılan mercimek bitkileri kullanıldı. Elde edilen sonuçlara göre borun 0.5 ve 1.0 mM konsantrasyonlarında tuzlu topraklarda iyileştirici bir gübre olarak verilebileceği tespit edildi.