DSM- 5 Bedensel Belirti Ölçeği ile Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçekler inin Türkçe Formlarının geçerlilik ve güvenilirlikleri
No Thumbnail Available
Date
2017
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Amaç: Bu çalışmada DSM-5 için hazırlanan tüm bedensel belirti ölçeklerinin Türkçe formlarının güvenilirlik ve geçerlilik çalışmalarının yapılması amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Yataklı veya Ayaktan Klinikleri'nde tedavi görmekte olan ve DSM-5 ölçütlerine göre herhangi bir bedensel belirti bozukluğu tanı ölçütlerini karşılayan hastalar ile yapılmıştır. DSM-5 ölçütlerine göre, herhangi bir bedensel belirti bozukluğu tanı ölçütleri dışında herhangi bir ruhsal bozukluk tanı ölçütlerini karşılayan, sürekli tedavi gerektirir bir fiziksel veya nörolojik hastalığı bulunan hastalar çalışmaya alınmamıştır. Buna göre 31 bedensel belirti bozukluğu, 16 hastalık anksiyetesi bozukluğu ve üç konversiyon bozukluğu hastası çalışmaya alınmıştır. Herhangi bir ruhsal veya bedensel hastalığı olmayan 100 gönüllü sağlıklı kontrol grubunu oluşturmuştur. Bedensel Belirti Ölçeği ve Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeği dışında en yaygın kullanılan özbildirim ölçeği olan Sağlık Anksiyetesi Ölçeği (SAÖ) birlikte geçerlilik için kullanılmıştır. Güvenilirlik analizlerinde içsel tutarlılık katsayısı ve madde-toplam puan korelasyon analizi, geçerlilik analizlerinde ise açıklayıcı faktör analizi, birlikte geçerlilik için Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Ölçeğin özgüllük ve duyarlılığını saptamak amacıyla ROC analizi yapılmış ve eğrinin altında kalan alanın 0.90'ın üzerinde olması anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 29.0±11.9 yıldır ve %61.3'ü (s=92) kadındır. Grubun %63.3'ü yüksekokul mezunu, %19.3'ü ilkokul mezunu, %10.7'si lise mezunudur. Hasta grubunun hastalık süresi 17.4±11.8 yıldır. Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin içsel tutarlılığı 0.83, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0.26-0.62 arasında bulunmuştur. Bedensel Belirti Ölçeğinin içsel tutarlığı 0.96, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0.89-0.92 arasında bulunmuştur. Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin açıklayıcı faktör analizinde tek faktörlü çözüm elde edilmiştir ve özdeğeri 4.67'dir, varyansın toplam %31.16'sını açıklamaktadır. Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin maddelerinin faktör yükleri 0.41-0.78 arasında, SAÖ ile korelasyon analizinde katsayı r=0.59 olarak hesaplanmıştır. Bedensel Belirti Ölçeği'nin SAÖ ile korelasyon analizinde katsayı r=0.83 olarak hesaplanmıştır. ROC analizi sonucunda eğri altında kalan alan Düzey 2 Bedensel Belirti ölçeği için 0.92, Bedensel Belirti Ölçeği için ise 0.98 olarak bulunmuştur. Sonuç: Bu bulgularla Düzey 2 Bedensel Belirti Ölçeğinin ve Bedensel Belirti Ölçeğinin Türkçe için güvenilir ve geçerli olduğu gösterilmiştir.