Kur’ân Üslûbundaki İfade Tercihleri ve Mana İlişkisine Molla Gürânî’nin Yaklaşımı
No Thumbnail Available
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Kur’ân-ı Kerîm dil özellikleri yönüyle kendine has belâgat üslûbuna ve üstün bir ifade gücüne sahiptir. Ayetlerdeki ifade tercihlerinin yanı sıra lafız ve mana ilişkisi yönüyle de eşsiz bir metindir. Muhtevasındaki husûsîlik, harflerin, kelimelerin ve terkiplerin dizimindeki edebî ahenk ve bunların bağlama uygun olarak zikredilmesi Kur’ân’ı belâgatın zirvesinde muʻciz bir söz sanatı eseri kılar. Ayetlerde en fasîh lafızlar bir araya gelmiş ve en doğru mana en güzel söz dizimiyle aktarılmıştır. Kur’ân’ı inkâr eden muhataplara onun bir benzerini getirme hususunda tehaddîde bulunulması ve muâraza girişimlerinin acziyetle sonuçlanması da iʻcâzî yönünün üstünlüğüne delalettir. Molla Gürânî (ö. 893/1488) de ʻâyetü’l-Emânî adlı tefsirinde Kur’ân’ın belâgatına ve iʻcâzına dair önemli tespitlerde bulunur. Kur’ân’ın anlatım üslûbundaki ifade tercihleri ve mana ilişkisi bağlamında farklı kullanımlardaki belâğî nüktelere değinir. Tercih edilen lafız ve terkiplerin sarfî ve nahvî yapılarını tahlil eder ve delalet ettikleri mana inceliklerine dikkat çeker. Bu çalışmada müellifin ayetlerde belîğ üslûp olarak nitelendirdiği dilsel kullanımlara ve manaya yansımalarına dair yaklaşımları ele alınmıştır.