Balkanlarda Temettuat Tahriri (Tırhala–Üsküp–Drama Sancakları örneklerinde)
Abstract
XIX. yüzyılın ilk yarısında vergi kaynaklarını yeniden tespit ederek halkın üzerindeki vergi yükünü hafifletmek ve vergi adaletsizliğini önlemek amacıyla yapılan temettuat yazımları pek çok şehrin ve kazanın sosyo-ekonomik ve demografik yapısını ortaya koymamızı sağlayacak önemli bilgiler içermektedir. Tırhala, Üsküp ve Drama Sancaklarında belirtilen amaçlar için Şubat 1845’te başlayıp Ocak 1847 yılında biten yazımlar yapılmıştır. Temettuat yazımları için pek çok kâtip istihdam edilmiştir. Yazımlar sırasında, kâtiplere ödenen maaşlar yanında, yazım malzemeleri ve kâtip yollukları için bazı harcamalar yapılmıştır. Bu çalışmada, Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ndeki 7181, 6953 ve 10578 numaralı Tırhala, Üsküp ve Drama Sancaklarına ait Maliye Masârifât defterlerindeki bilgilere göre, yazımlarda yapılan masrafların kazalara göre dağılımı, yazımlarda görev alan kâtiplerin sayısı ve temettuat yazımlarının ne zaman bitirildiğine ilişkin bilgiler verilmiştir.