Türkiye’de İhracat, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyüme ve Karbon Emisyonu İlişkisi
No Thumbnail Available
Date
2022
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Son yıllarda ticaretin serbestleşmesi ve hızlı sanayileşme faaliyetleri, diğer gelişen piyasa
ekonomileri gibi Türkiye’nin de karbondioksit (CO2) emisyonu ve küresel ısınmadaki payını
artırmaktadır. Bu bağlamda, gerçekleştirilen araştırmalar ve alınacak önlemler gelecek kuşaklar
için hayati öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de ihracatın, doğrudan yabancı
yatırımların (DYY) ve gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) çevre kirliliğine olan etkisini test etmektir.
Çalışmada ayrıca Türkiye’de kirli sektörlerin ihracatındaki rekabet gücünün son yıllardaki değişimi
incelenmiştir. Bu kapsamda iki ayrı analiz gerçekleştirilmiştir. Öncelikle 1995-2019 yılları arasında
beş kirli sektörün (demir-çelik, kimyasallar, metalik olmayan mineraller, demir dışı metaller ve
kâğıt sektörü) ihracatındaki rekabet gücü Balassa (1965)’nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlük
(AKÜ) Endeksi kullanılarak hesaplanmıştır. Türkiye’nin demir-çelik, metalik olmayan mineraller ve
kâğıt sektöründe karşılaştırmalı üstünlüğü olduğu tespit edilmiştir. İkinci aşamada Türkiye’de
1974-2019 yılları arasında ihracat, DYY, GSYİH ile CO2 emisyonu arasında uzun dönemli ilişkinin
varlığı için ARDL sınır testi ve değişkenler arasındaki ilişkinin yönünü belirlemek için Toda-
Yamamoto nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, ihracat CO2 emisyonunu
istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Diğer taraftan, DYY ile CO2 emisyonu arasında
güçlü bir bağlantı ve nedensellik ilişkisi ortaya çıkmamıştır.