DİL
No Thumbnail Available
Date
2021
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Bu çalışma, Franz Boas’ın editörlüğünde yayımlanan General Anthropology adlı kitabın “Language” adlı bölümünün dilimize çevirisidir. Bu bölüm, insan toplulukları arasında dilin rolünü, çeşitli başlıklar altında genel olarak ortaya koymayı amaçlasa da dilbilimsel açıdan önemli fikirlere kaynaklık etmiştir. Yazarın özellikle dilbilgisi başlığı altında dilbilgisinin dildeki rolüne ilişkin tespitleri, kendisinden sonra gelen dil-zihin ilişkisi tartışmalarında önemli bir dayanak noktası teşkil etmiştir. Boas’a göre dilbilgisi, kelimelerin cümle içerisindeki yerini belirlemeye ek olarak her deneyimin dile getirilmesi “gereken” yönlerini de belirlemektedir. Boas’ın bu fikirleri Edward Sapir’i Amerika yerlilerinin dillerini incelemeye yöneltmiş, ayrıca Rus asıllı Amerikalı dilbilimci Roman Jakobson’un da fikirlerine kaynaklık etmiştir. Guy Deutscher, dilin zihin üzerindeki etkisini ortaya koyarken Boas’ın bu bölümdeki fikirlerinden destek almış ve kuramsal olarak her dilin her şeyi ifade edebileceğini ancak diller arasındaki farkların, dilin konuşanları ifade etmek zorunda bıraktığı yapılarda aranması gerektiğine dikkat çekmiştir. Ona göre dildeki bu “gereken” yapılar konuşurların zihinleri üzerinde de etkiye sahiptir.