Lazerle kaynaklanmış ANSI 304 paslanmaz çelik bağlantılarına lazer şok işleme prosesinin kaynak sonrası işlem olarak uygulanması ve mekanik/metalürjik özellikler ve GKÇ davranışının incelenmesi
No Thumbnail Available
Date
2020
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Nd:YAG lazer kaynak sistemi kullanılarak 2mm kalınlıgında 304 paslanmaz çeliginin kaynagı üç faktörün üç farklı seviyesinde gerçeklestirilmistir; bunlar tepe gücü,kaynak hızı ve darbe süresidir. Kaynak geometrisinin kalite özelliklerini ortaya koymak için çok-yanıtlı optimizasyon problemi gelistirilmis ve Taguchi yöntemine dayalı gri iliskisel analiz optimizasyonda etkili bir yaklasım sunmak için kullanılmıstır. Gelistirilen regresyon denklemleri parametrelerin ortogonal düzendeki seviyelerinden farklı degerler için test edilmistir. Kaynaklanmıs malzemeler, mikroyapı ve mekanik özellikler açısından karakterize edilmistir. Krater ve ısı girdisi arasında dogrusal bir iliski oldugu bulunmustur. Isı girdisindeki kademeli artıs, penetrasyon ile dogrudan iliskili degildir. En yüksek ısı girdisinde,kaynak dikisleri önemli ölçüde genislemis ve krater derinlesmis, bu alandaki sertlik artarken çekme dayanımı ve süneklik azalmıstır. Lazer enerjisi ferrit agını arttırarak daha ince ferritler olusturmustur. 2mm 304 paslanmaz çeliginin kaynagında iyi mukavemet,iyi süneklik ve kaynak dikisi morfolojisi açısından kullanılabilir lazer kaynak parametreleri ortaya konmustur. Son bölümde, kaplamalı ve kaplamasız LP islenmis lazer-kaynaklı numunelerin mikroyapı gelisimi, mekanik özellikleri ve GKÇ üzerindeki etkisi ortaya konmustur. GKÇ davranısı, havada ve agırlıkça %3,5NaCl+0,5mol/LH2SO4 çözeltisinde yavas-gerinim hızı testi ile incelenmistir. Mikrosertlik profilleri, mikroyapıları incelenmis ve karsılastırılmıstır. LP islenmis yüzey, X-ısını kırınım yöntemi kullanılarak analiz edilmistir. Sonuçlar,kaplamasız LP?nin GKÇ performansını arttırmakla beraber yüzey tabakasının mikrosertligini arttırmak için de etkili bir yöntem oldugunu göstermistir. Bu gelismelerin,yogun deformasyon bantlarının olusumunda yüksekgerinimli plastik deformasyondan kaynaklanan gerinim sertlestirme etkisi ile iliskisi oldugu gösterilmistir. Sonuçlar ayrıca,LP isleminin GKÇ duyarlılık indeksi üzerindeki etkilerinin,ana metaldeki martenzitik faz dönüsümüne baglı oldugunu göstermektedir. Yüzeydeki çekme tipi kalıntı gerilme,kaplamasız LP?nin termomekanik etkisini temsil etmektedir. Termal etkinin bir sonucu olarak kaynak metali ve ana metal yüzeyindeki çekme tipi kalıntı gerilmeler GKÇ performansı için bozucu olmamıstır,çünkü kaplamasız LP?nin mekanik etkisi yüzeyin hemen altında son derece güçlü bir gerinim sertlestirme tabakası olusturmustur. Kaplamasız LP malzeme üzerinde termal ve mekanik etkilerin birlesik bir etkisini sunsa da,hem mekanik hem de korozif davranıslar açısından etkili ve kullanıslı bir yöntemdir.