TERMİK SANTRAL PROJELERİNİN SOSYAL KABUL BOYUTU: PAŞAKÖY (BALIKESİR) TERMİK SANTRALİ ÖRNEĞİ
No Thumbnail Available
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Herhangi bir bölgede yapılan veya planlanan bir enerji tesisinin maksimum kapasitedeçalışabilmesi, onun teknolojik özelliklerinin yanında, yapıldığı bölgedeki yerel halkınkabul düzeyine de bağlıdır. Yerel halkın bulunduğu alanlarda yapılan tesislere yönelik bukabul düzeyi literatürde sosyal kabul olarak tanımlanmaktadır. Sosyal kabul ile ilgili yapılançalışmalarda temel amaç, toplumun yapılan yatırımlara yönelik sosyal kabul düzeylerinibelirlemek ve halkın ilgili politikaların belirlenmesindeki sürece dâhil edilmesini sağlamaktır.Enerji ihtiyacını büyük oranda ithal ettiği kaynaklar ile karşılayan Türkiye, bu açıdanbakıldığında dışa bağımlı bir görünüm arz eder. Enerjide yurt dışına olan bağımlılığı azaltmak,enerji kaynaklarını çeşitlendirmek ve enerji üretiminde kendi öz kaynaklarını değerlendirebilmekamacıyla ülke çapında birçok enerji tesisi inşa edilmiş veya planlanmıştır.Planlanan ve yapımına başlanan bu tesislerden birisi de Balıkesir–Altıeylül sınırları içerisindebulunan Paşaköy Termik Santrali’dir. Bu çalışmanın temel amacı, Paşaköy TermikSantrali örneğinde; (i) yerel halkın termik santrallere yönelik sosyal kabul düzeylerini, (ii)yerel halkın termik santrallere yönelik algı ve tutumlarını etkileyen etmenleri ve (iii) termiksantrallerin sosyal kabul düzeyinde mesafenin bozucu etkisinin varlığını belirlemektir. Çalışmadaayrıca çevre ile ilgili genel tutumları da incelemek için bir anket formu geliştirilmiştir.Çalışmada alan araştırması yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda, söz konusu termiksantralin etki alanı içerisinde yakınlık düzeyine göre zonlar belirlenmiş ve bu zonlarda tesadüfiörnekleme yoluyla seçilen katılımcılara anket uygulanmıştır. Araştırma sonuçları bölgehalkının çevresel tutumları ve termik santrale yönelik sosyal kabul düzeyleri açısındanyorumlanmış ve değerlendirilmiştir. Araştırma, termik santrale olan mesafenin yerel halkın santrale olan tutum ve davranışlarında ve sosyal kabul düzeyinde belirleyici bir etkisi olduğunugöstermiştir. Termik santrale yakınlık arttıkça; santralin ekonomik ve çevresel açıdanolumsuz etkisi olacağı düşüncesi nedeniyle santrale olan sosyal kabul düzeyi azalmaktadır.Enerji santrali projelerinin kabul edilebilirliği ve sürdürülebilirliği açısından sosyal kabulkapsamında yerel halk mutlaka dikkate alınmalıdır. Proje hakkındaki bilgilendirme sınırlıolduğu durumlarda yöre halkı projeye karşı durmakta ve çevresinde yapılacak olandanhabersiz olma hususunda kaygılanmaktadır. Yaşadığı bölgede yapılan faaliyetlere ve yatırımlarayerel halkın tepkisini ifade eden NIMBY davranışının olumsuz etkilerini ortadankaldırmak adına bölge insanının proje sürecine dâhil edilmesi gerekmektedir. Projeden, süreçten,projenin olası etkilerinden haberdar olan yerel halkın sosyal kabul düzeyinin pozitifyönde artacağı düşünülmektedir.