ZAMİR /N/’SİNİN TÜRKÇEDEKİ FONEMORFOLOJİK GELİŞİMİ
No Thumbnail Available
Date
2020
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Altay dillerindeki, 3. kişi kategorisiyle alakalı zamir ve iyelik çekimlerinin bağlantınoktalarında görülen zamir /n/’sinin kökeni hakkında bugüne dek birçok çalışmayapılmıştır. Zamir /n/’si, Türk lehçelerinde [n, n̪, ŋ] alofonlarıyla sesletilmekte veya/n/>/n̪/>/Ø/ gelişimiyle eriyerek yüzey yapıda kaybolmaktadır. Yapılan çalışmalardazamir /n/’sinin eskicil 3. kişi zamiriyle ilişkili bir morfolojik kalıntı olduğu konusundaiddialar ortaya atılmış, ayrıca zamir /n/’sinin yardımcı ses olduğuna dair görüşlerdile getirilmiştir. Bununla birlikte zamir /n/’sinin Altay dilleri ve Türk lehçelerindekifonetik varlığına dair araştırmaların sayısı oldukça azdır. İşte bu makalede, zamir/n/’si; yalnızca barındırdığı sesin morfolojisi açısından değil fonem teorisininimkânlarından da faydalanılarak fonolojik geçmişi yönüyle ele alınmaktadır. Ayrıcaönceki çalışmalardan farklı olarak zamir /n/’si kullanıldığı konumlar için ayrı ayrıdeğerlendirilmiş; üretken-dönüşümlü dil bilgisi bağlamında zamir /n/’si ve AnaAltaycada bulunan eskicil teklik kategorisi eki *+n, yapı bakımındankarşılaştırılmıştır. Böylelikle zamir /n/’sinin fonemorfolojik tarihi hakkında yenibilgilerin elde edilmesi amaçlanmıştır.