Dokuz tip mizaç modeli ile psikobiyolojik kişilik modeli ve affektif mizaç modeli arasındaki ilişki
No Thumbnail Available
Date
2015
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Amaç: Bu çalışmanın amacı, yeni bir mizaç modeli olan dokuz tip mizaç modeli (DTMM) ile psikobiyolojik kişilikmodeli (PKM) ve affektif mizaç modelinin (AMM) kategori ve boyutları arasındaki olası ilişkileri ve birbirlerini yorda-ma derecelerini saptamaktır. Yöntem: Çalışmanın örneklemi, yaşam ının herhangi bir döneminde psikiyatrik tedavialmam ış ve herhangi bir kronik hastalığı bulunmayan 206 sağlıklı gönüllüden oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak,DSM-IV için Yapılandırılm ış Klinik Görüşme (SCID-I), DSM-III-R Kişilik Bozuklukları için Yapılandırılm ış KlinikGörüşme (SCID-II), Mizaç ve Kişilik Ölçeği (MKÖ), Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris and San DiegoAutoquestionnaire Version (TEMPS-A) ve Dokuz Tip Mizaç Ölçeği (DTMÖ) kullanılm ıştır. Bulgular: DTM3, DTM8ve DTM9 mizaç kategorileri dışında tüm DTMÖ kategorileri r=0.40 ve üzeri düzeyde çeşitli MKÖ boyutları ile anlamlıkorelasyonlar göstermiştir. DTM1, DTM5 ve DTM9 mizaç kategorileri dışında tüm DTMÖ kategorileri ise; r=0.40 veüzeri düzeyde çeşitli TEMPS-A kategorileri ile anlamlı korelasyonlar göstermiştir. Regresyon analizi sonuçlarındaise, DTMÖ kategorileri varyansının MKÖ boyutları ve TEMPS-A kategorileri tarafından %29-63 oranında açıklana-bildiği saptanm ıştır. Sonuç: Araştırma göstermiştir ki, DTMÖ ile psikiyatride yaygın kullanılan iki ölçeğin boyut vekategorileri arasında çok tutarlı ve anlamlı bağıntılar olsa da, DTMM ile PKM ve AMM arasında kavramsal yaklaşımfarklılıkları bulunmakta ve DTMMnin mizaç kategorileri kendilerine özgü özellikler barındırmaktadır.