ROMA HEYKELLERİNİN AKIBETİ DEPREM Mİ – DİNÎ ÖFKE VE NEFRET Mİ?
Abstract
Özellikle başta Anadolu, Suriye ve Mısır olmak üzere Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin müzelerindebulunan Roma imparator-imparatoriçe, tanrı ve tanrıçalarının heykellerinin parçalanmış ve tahribata uğramışhalleri, bilim dünyasının dikkatini çekmekte ve kafalarda soru işaretleri oluşturmaktadır.Bazı Batılı teologtarihçive arkeologların bu tahribatı Müslümanlarla ilişkilendirme imâları, yerli ve Müslüman bilimadamlarının ise deprem ihtimalini ileri sürmeleri, bu soru işaretlerini gidermede yetersiz kalmaktadır.Bu heykel tahribatlarının nedenleri olarak taraflarca ileri sürülen iki zayıf ihtimalin de, bilimsel verileredayanmadığı ve gerçeği yansıtmadığı aşikârdır. Bu çalışmamızda Kilise kaynaklarını esas alarak, modern ciddiaraştırmalarla karşılaştırarak, bu konuda şu neticeye vardık: Yaklaşık iki buçuk asır süren Pagan Roma ileHristiyanlığın mücadele süreci önce mahallî kovuşturmalar, ferdi cezalandırmalar ile başlamış, sonra zulüm vekatliamlarla devam etmiş, nihayet Büyük Konstantinos ile sona ermiştir! I.Theodosios döneminde, HristiyanlıkDevletin Resmi Dini olmuş, paganizm yasaklanmıştır. Yaklaşık iki buçuk asırlık öfke ve nefret, I.Thedosios’unpaganizm aleyhindeki fermanlarıyla, radikal keşişler önderliğinde halkın pagan mabetlerine saldırmasıyla vetüm heykellerin parçalanmasıyla sonuçlanmıştır.