Atina İnsomnia Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Psikometrik Özellikleri
No Thumbnail Available
Date
2024
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Amaç: Araştırmada Soldatos ve ark. tarafından geliştirilmiş “Atina İnsomnia Ölçeği”nin Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu araştırma Aile hekimliği, Nöroloji (Uyku Polikliniğine) ve Psikiyatri polikliniklerine uykusuzluk şikâyeti ile başvuru yapan 215 hastada yürütülmüştür. Katılımcılara Tanıtıcı Bilgi Formu, sekiz maddeli Atina İnsomnia Ölçeği ve Pittsburg Uyku Kalitesi Endeksi uygulanmıştır. Ölçeğin dil uyarlamasının sonrasında güvenilirlik analizi için tutarlılık katsayısı olarak Cronbach alfa değeri kullanılmıştır. Yapısal geçerlilik için açıklayıcı faktör analizi, birlikte geçerlik için Atina İnsomnia Ölçeği ve alt ölçekleri ile Pittsburg Uyku Kalitesi Endeksi arasındaki korelasyon katsayıları incelenmiştir. Bulgular: Araştırmada Atina İnsomnia Ölçeği’nin Cronbach alfa katsayısı 0,87 olarak hesaplanmıştır. Faktör analizine uygunluk için Kaiser-Meyer- Olkin değeri yeterli değerlendirilmiştir. Açıklayıcı faktör analizinde özdeğerleri >1 olan ve varyansın %73,4’ünü açıklayan iki faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Atina İnsomnia Ölçeği için açıklayıcı faktör analizi sonuçlarına göre sekiz maddenin faktör yüklerinin mutlak değeri 0,650 ile 0,865 arasında değişmektedir. Atina İnsomnia Ölçeği toplam puanı ve alt boyutları ile uyku kalitesini değerlendiren bir ölçek olan Pittsburg Uyku Kalitesi Endeksi arasındaki korelasyon katsayıları 0,489–0,725 (p<0,01) arasında bulunmuştur. Ayırt edici geçerlilikte ise ölçeğin hastalarla sağlıklı gönüllüleri ayırt ettiği saptanmıştır (Z=2,630, p=0,009). Sonuç: Atina İnsomnia Ölçeğinin Türkçe dilinde yeterli güvenilirlik ve geçerliliğe sahip olduğu gösterilmiştir.