Yaşlılar için dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi modülü WHOQOL-OLD: Türkiye alan çalışması Türkçe sürüm geçerlilik ve güvenilirlik sonuçları
No Thumbnail Available
Date
2010
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Amaç: Bu çalışmanın amacı, WHOQOL?un yaşlılara yönelik modülü olan WHOQOL-OLD?un Türkçe sürümünün güvenirlik ve geçerliğini test etmektir.Gereç ve Yöntem: D.S.Ö. Yaşam Kalitesi Yaşlı modülü (WHOQOL-OLD) yaşlı topluma yönelik epidemiyolojik araştırmalar ile klinik müdahale çalışmalarında, WHOQOL?a ek olarak kullanılmak üzere Türkiye?nin de içinde bulunduğu çok merkezli bir proje ile geliştirilmiştir. WHOQOL-OLD modülü, altı boyut (Özerklik, Geçmiş Bugün Gelecek Faaliyetleri, Sosyal katılım, Ölüm ve ölmek ve Yakınlık) içinde, 24 sorudan oluşmaktadır. Bu çalışma, Manisa merkez ilçede yaşayan 65 ve üstü 527 yaşlıdan oluşan bir örneklem üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada kullanılan paralel ölçekler WHOQOL-BREF ve Yaşlı Depresyon Ölçeği (GDS)?dir. Güvenirlik analizi iç tutarlığının hesaplanmasını (Cronbach alfa) ve soru analizini içermektedir. Geçerlik analizleri, iç ve dış geçerlik testlerinden oluşmaktadır. Yapısal geçerlik testi olarak, her soru için birleşim (convergent) ve ayrışım (divergent) geçerlik analizleri ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Kriter geçerliğinin değerlendirilmesi için çoklu doğrusal regresyon analizi ve bilinen gruplar geçerliliği (t testi ve etki büyüklüğü) kullanılmıştır. Analizlerde SPSS 11.0 sürümü ve Lisrel 8.5 sürümü kullanılmıştır.Bulgular: Ankete katılanların ortalama yaşı 71.06 ± 5.20 (minimum 65?maksimum 96), olup % 54.5?i kadındır, % 60.5?i sağlığının bozuk olduğunu belirtmiştir. Ölçeğin toplam puan ortalaması 56.02±11.86?dır. Boyut puanlarının tümünde ve genel puanda gözlenen tavan ve taban etkisi, kabul edilebilir düzeydedir (<%5). Genel ölçek yapısı için Cronbach Alfa değeri 0.85 olarak elde edilmiş, Özerklik dışında boyutların tümünde alfa 0.7?nin üzerindedir. Ölçek başarısı, gerek ölçeğin geneli, gerekse boyutlar için son derece tatmin edici düzeydedir. Yapısal geçerliğin ölçütleri olarak: WHOQOL-OLD boyut puanlarının WHOQOL-BREF ve GDS üzerindeki benzerliği (convergence) ve farklılığı (divergence) yeterlidir; doğrulayıcı faktör analizi, çok yüksek Karşılaştırmalı Uyum İndeksi (CFI) değerleri ile tatmin edici bir yapının varlığını ortaya koymaktadır.