METİLEN MAVİSİ VE ALİZARİN’İN LÜMİNESANS SPEKTROMETRESİ İLE ASİTLİK SABİTLERİNİN TAYİNİ VE BAZI METAL DUYARLILIKLARININ İNCELENMESİ
No Thumbnail Available
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Organik boyar maddeler endüstride renklendirme amaçlı kullanılmalarının yanı sıra indikatörve/veya sensör olarak da kullanılabilen önemli hammaddelerdir. Birçoğu metal ve proton iyonlarınaduyarlı olduğunda indikatör özelliği kazanır. Ayrıca metal iyonlarına karşı aktif olan birçok boya dasensör kabiliyeti sergilemektedir. Bu araştırmada, Metilen mavisi ve Alizarin boyar maddelerinin suluçözeltilerinin çalışma pH aralıkları ile asitlik sabitlerinin (pKa) hesaplanması ve metal duyarlılıklarınınincelenmesi üzerinde çalışılmıştır. Bu amaçla, Luminesans Spektrometre cihazıyla her iki boyarmaddenin de taze hazırlanmış 10-3M’ lık sulu çözeltilerinde uyarma ve emisyon spektrumları ayrı ayrıalınmıştır. Emisyon spektrumlarından faydalanılarak Metilen mavisi ve Alizarin’ in çalışma pHaralıklarının sırasıyla 2-6 ve 2-9 olduğu tespit edilmiştir. Yapılan hesaplamalardan Metilen mavisi içinpKa değeri 4,97 olarak bulunurken Alizarin için bu değer 3,70 olarak hesaplanmıştır. İlaveten Metilenmavisi’ nin IB ve IIB grubu-d blok geçiş elementlerinin iyonları olan Cu2+ ve Zn2+ iyonları ile kompleksyapabildikleri gözlenmiştir. Benzer biçimde, Alizarin’ in 3A grubu ve IB ile VIIIB grubu-d blok geçişelementlerinin iyonları olan Al3+, Cu2+, Co2+, Ni2+ iyonları ile kompleksleşebildiği tespit edilmiştir.Metilen mavisi ve Alizarin’ in çalışma pH aralıklarına bağlı olarak pH sensörü olarak çalışabilecekleri veseçilmiş metallerle kompleks oluşturabildikleri görülmüştür. Dahası, Alizarin’ in Metilen mavisinekıyasla daha çok metal iyonunu yakalayabildiği, daha düşük pKa değerine sahip olduğu ve buna bağlıolarak Cu2+ iyonlarıyla daha kolay kompleksleştiği sonucuna varılmıştır.