XX. YÜZYIL BAŞLARINDA DEMİRCİ KAZASININ SOSYAL DURUMU
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
XX. Yüzyıl başlarında Demirci kazası Saruhan sancağına bağlıydı. Kaza 900 metre yükseltisi olup, tarıma elverişli toprakları kısıtlı, dağlık taşlık bir araziye sahiptir. Sancak merkezi Manisa’ya kara yoluyla 30 saat mesafede olup, ulaşım imkânları açısından hiç de iyi durumda değildi. Demirci kırsal bir yöreydi. Geçimi daha çok tarım ve hayvancılığı dayanmaktaydı. El zanaatları konusunda halıcılık, dericilik gibi sektörler gelişmişti. Yerleşim açısından avantajlı konumda olmaması nedeniyle nüfusu azdı. Sağlık hizmetleri çok yetersiz olduğundan ölüm oranları yüksekti. Demirci’de ilkokul olarak iptidai ve sıbyan okulları bulunmaktaydı. Orta öğretimin ilk kademesi sayılan iki rüştiye okulu hizmet vermekteydi. Rüştiyeler Batı tarzında eğitim veren okullar olup kazada az sayıda öğrenci bu okullara devam etmekteydi. Demirci’de 10 kadar medresede eski usul eğitim öğretim faaliyeti yürütülmekteydi. Medreselerde okuyan öğrenci sayısı rüştiyelerdekinden çok fazlaydı. Aile kurumu, evlenme ve boşanmalar İslam-Osmanlı hukukuna göre düzenlenmekteydi. Boşanma oranı çok düşüktü. İncelediğimiz dönemde birçok cami, mescit, tekke ve zaviyenin hizmet verdiği Demirci, nüfusunun %99’undan fazlası Türk ve Müslüman olan klasik bir Osmanlı kazasıydı. Çalışmamızda Osmanlı İmparatorluğu’ndaki sosyal dönüşümün Demirci kazasına yansımaları incelenmiştir.