Dede Korkut Destanlarının Türkistan Yazmasındaki Kahramanlarla İlgili Epitetler - Mukayeseli Bir İnceleme-
No Thumbnail Available
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
2019 yılında bilim dünyasına tanıtılan DedeKorkut destanlarının Türkistan/ Türkmensahra/Günbed yazması, uzun bir “Giriş” ve tek destaniçermektedir. Büyük oranda uzun soylamalardanoluşan bu kısımda, epitetler de önemli bir yeresahiptir. Bilindiği gibi epitet (sıfatlama), anlatıdakahraman veya herhangi bir nesneyi sıfatla, isimleveya sıfat cümlesiyle tamamlayan söz vecümlelere verilen isimdir. Kahramanlarınkarakterini, nesnelerin ise hangi anlamlaryüklendiklerini anlamakta epitetler çok değerlibilgi parçaları ihtiva ederler. Hatta epitetinkahramanın bazı temel özelliklerini,kahramanlıklarını, başardığı ihtiva eden bir“destan kapsülü” olduğu söylenebilir. Bumakalede Türkistan yazmasındaki“Kahramanlarla ilgili epitetler” Dresden veVatikan nüshalarındaki epitetlerle mukayeseedilecektir. Dede Korkut yazmaları, bağlıbulundukları anlatma/yazıya geçirme geleneğinebağlı olarak 1. kol (Dresden ve Vatikan) ve 2. kol(Türkistan) olarak ayrıldıktan sonra, epitetlerüzerinden bu iki kolun “kalıp üretme” noktasındaortak ve ayrı yönleri saptanacaktır. Bu mukayesesayesinde, her iki kolun birbiriyle ilişkisine ve“Oğuznâmecilik geleneği”nin tarihî-coğrafîuyarlanma süreçlerine ışık tutulması ve Türkistanyazmasındaki epitetlerin işlevlerinin tespitedilmesi hedeflenmektedir.