Osmanlı Arşiv Belgelerinde Bilecik Osman Gazi Camii’nin Planları ve Yanında Inşası Istenen Medresenin Projeleri
Abstract
Bu makalede, Hüdâvendigâr Vilâyeti Valisi adına M 13 Eylül 1899 (H. Cumâde’l-ûlâ 1317/ R. 1 Eylül 1315) tarihinde yazılan tahrirat ile Bilecik’te Osman Gazi Camii’nin yanında bir medrese inşası hususlarına dair arşiv belgeleri incelenmiştir. Arşivdeki evraklarda yeni medresenin yeri ve konumu için hazırlanan belgelerle birlikte Osman Gazi Camii’ne ait detaylı bilgilere de ulaşılmıştır. Cami avlusunun yanında medrese için uygun bir mahal seçilerek Keşifnâme tanzim edilmiş ve içinde Osman Gazi Camii’nin harimi ve avlu planları ile avluda bulunan medrese odalarının çizimleri yer almıştır. Cami avlusunun yanında da yapılacak yeni medresenin giriş cephesi ile planının projeleri bulunmaktadır. Ayrıca belgelerde medresenin inşaatına dair malzeme bilgileri, maliyet hesapları, devrinin inşa teknolojisi, mimari terimler, ölçüm ve ağırlık birimleri hakkında kayıtlara rastlanmıştır. Günümüze camiden geriye duvarların bir bölümü ile minaresi gelebilmiştir. Eskişehir Müze Müdürlüğünce kalıntılarda gerçekleştirilen kazı çalışmalarının sonuçları belgelerle karşılaştırılmış ve tespitlerin arşiv planlarıyla uyumlu olduğu görülmüştür. Çalışmanın Osmanlı dönemi mimarlık tarihi bakımından önemli bir konunun aydınlanmasına katkı sağlayacağı ve sonraki çalışmalara temel teşkil edeceği düşünülmektedir.