ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ VE GÜÇLENDİRİLMİŞ GIDALARIN SAĞLIK ÜZERİNE ÖNEMİ VE ÇEŞİTLİ ÜLKELERDE UYGULANMASI
| dc.contributor.author | Fadime KAHYAOĞLU | |
| dc.contributor.author | Buket DEMİRCİ | |
| dc.date.accessioned | 2024-07-24T09:08:45Z | |
| dc.date.available | 2024-07-24T09:08:45Z | |
| dc.date.issued | 2019 | |
| dc.description.abstract | Geçmişte ve günümüzde halk sağlığı sorunlarının çoğunun altında doğru beslenememe yatmaktadır. Bu sorunların çözümüiçin bireysel ve toplumsal önlemler alınması gerekmektedir. Toplumsal düzeyde alınan önlemler ulusal ya da uluslar arasıplatformlarda farklılık gösterebilmektedir. Alınan uluslararası önlemler arasında, özellikle anne sütü ile beslenme sıklığınınartırılması örnek verilebilir. Bunu takiben, beslenme eğitimi programları, beslenme açısından riskli ve duyarlı olan gruplarayönelik özel eğitim ve müdahale programlarının yaygınlaştırılması ile toplumda görülme sıklığı yüksek olan beslenme sorun-larının çözümü için besin zenginleştirilmesi ya da besin güçlendirilmesi uygulamaları da yer almaktadır. Besin zenginleştirmeve güçlendirme işlemleri FDA (Gıda ve İlaç İdaresi) tarafından kontrol altında uygulanmakta olup 1900’ lü yıllarda başlamıştır;bu yıllarda ilk olarak eklenen besin öğelerinin başında iyot (tuz) ve D vitamini (süt) gelmektedir. Derlememizde, tüm dünyadayaygın olarak uygulanan besin zenginleştirme ve güçlendirme işlemlerinin önemi ve uygulama yollarının bazı örneklerle gös-terimi amaçlanmıştır.WHO (Dünya Sağlık Örgütü), Pubmed, Sağlık Bakanlığı, gibi bilimsel sitelere ulaşılarak, “fortified”, “enriched”, “food”, ‘‘micro-nutrients’’, ‘‘supplement’’, ‘‘fortified bread’’, “gıda takviyeleri”, ‘‘zenginleştirilmiş gıda’’ kelimeleri ile konu hakkındaki raporla-ra ve bilimsel literatürlere ulaşılmıştır. Bu doğrultuda günümüzde uygulanan, sağlığa olumlu etkisi için gıdalara eklenebilecekDestek/Katkı maddelerinin beklenen faydası ve ülkelere göre kanunla düzenlenen Destek/Katkı maddeleri tablolar halindehazırlanmıştır.Bu tür uygulamalar, koruyucu hekimlik yönünden oldukça önemlidir. Böylece, önlenebilecek hastalıklar engellenerek dahasağlıklı bir toplum yaratılmaya çalışılır. Pek çok ülkede devlet tarafından kontrol edilir ve hatta uygulama zorunluluğu vardır.Kontrol edilmediğinde, yetersiz ilave sağlık otoritelerini yanıltabilir. Öte taraftan, gıdalarımıza yeterince katıldığı halde, top-lumda hali hazırda mevcut sorun olan vitamin/mineral suiistimali ile birlikte fazla mineral/vitamin maruziyetine neden olabilir.Alkol ve şeker gibi zararlı olabilecek maddedeler vitamin takviyesi, toplum algısını bozarak, bu ürünlerin artık zaralı olmadığıkonusunda inanç geliştirebilir. Bu derlemenin, ülkemizde besin güçlendirme ve zenginleştirme çalışmaları ile diğer ülkelerinkarşılaştırılmasına fayda sağlayacağını düşünmekteyiz. | |
| dc.identifier.DOI-ID | 10.16919/bozoktip.451123 | |
| dc.identifier.issn | 2146-4006 | |
| dc.identifier.uri | http://akademikarsiv.cbu.edu.tr:4000/handle/123456789/21549 | |
| dc.language.iso | tur | |
| dc.title | ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ VE GÜÇLENDİRİLMİŞ GIDALARIN SAĞLIK ÜZERİNE ÖNEMİ VE ÇEŞİTLİ ÜLKELERDE UYGULANMASI | |
| dc.type | Derleme |