Prens Ferdinand ve Ekzarh Yosif arasındaki bazı mektuplaşmalarda Makedonya ve komitalar
Abstract
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşından sonra Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı bir Prenslik olan Bulgaristan Şarkî Rumeli ve Makedonya’yı da kapsayan tam bağımsız bir devlet olma sevdasını sürdürmüş ve faaliyetlerine başlamıştır. Prensliğin bu faaliyetlerinin başta gelen destekçisi de Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentinde bulunan Ekzarhâne olmuştur. Makedonya’da da aynı amaca hizmet etme amacıyla ihtilâl komitaları kurulmuştur. Bu durumda karşılıklı ilişkiler içerisine giren “Ekzarhâne-Prenslik-Komita” aynı hedeflerde birleşmişlerdi: Makedonya’yı Prenslik sınırlarına dâhil etmek ve bağımsız Bulgaristan’ı kurmak. Bu nedenle Ekzarhâne’ye bağlı din adamları ve Prenslik Berlin anlaşmasının hemen ardından ihtilâl komitalarına her türlü yardım ve desteği sağlamış, Bulgarlar arasında propagandalar yapmak yoluyla da onları bağımsızlık için teşvik etmiştir. Bununla birlikte Ekzarhâne ve Bulgar Prensliği’nin Makedonya ihtilâl komitalarıyla olan ilişkileri her zaman iyi olmamıştır. 1900 yılının başlarından itibaren komitalarla Ekzarhâne arasında ciddî problemler görülmeye başlamıştır. Bu çalışmamızda, Bulgar Ekzarhânesi ile Bulgar Prensliği arasında yapılan söz konusu problemleri içeren bazı gizli mektupları ele alacağız. Ayrıca bu mektuplardan yola çıkarak Bulgar Ekzarhı’nın Osmanlı Devleti’nin bir memuru olarak siyasi gayelerle nasıl hareket ettiğini ortaya koyacağız.