Dolarizasyon ve döviz kuru arasındaki zamanlar arası değişen nedensellik ilişkisi
No Thumbnail Available
Date
2022
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Dolarizasyon literatürde tam dolarizasyon ve kısmi dolarizasyon olarak iki başlık altında ifade\redilmektedir. Tam dolarizasyonda ülke kendi para birimini kullanmayı tamamen bırakıp başka bir\rpara birimini kullanırken, kısmi dolarizasyonda bir ülkedeki ekonomik birimlerin satın alma gücünü\rkorumak için varlık alımlarında yabancı para birimlerini tercih ederek birimlerin eksen kaymasına\rtekabül etmektedir. Bu noktadan hareketle Türkiye, yıllar içinde yüksek enflasyon ve ani şokların\ryaşandığı dönemlerde kısmi dolarizasyon kavramını pratize etmiş ve bu alandaki çalışmalar\rsürekliliğini korumuştur. Literatürde dolarizasyon ile enflasyon veya döviz kuru arasında bir ilişki\rolduğuna dair güçlü kanıtlar bulunmaktadır. Bu çalışmada, ilişkinin zamanla değişebileceği\rgerçeğinden hareketle, zamana göre değişen Granger nedensellik analizi kullanılmıştır. Bu kapsamda\röncelikle birim kök, doğrusal olmayan birim kök ve CMS kırılmalı birim kök testleri uygulanmıştır.\rBankacılık sektöründeki (yurtiçi yerleşiklerin mevduatları dahil) toplam yabancı para mevduatının\rM2 para arzına oranı ile elde edilen dolarizasyon endeksi ile USDTRY nominal döviz kuru arasındaki\rasimetrik nedensellik ilişkisinin araştırıldığı bu çalışmada, 12.2012-10.2021 aylık verileri\rkullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre Türkiye'de döviz kuru ile dolarizasyon\rarasında nedensellik sürekli olmamakla birlikte vardır. Dönemlere ve konjonktürel dalgalanmalara\rbağlı olarak USDTRY'den Dolarizasyon endeksine ve benzer şekilde Dolarizasyondan USDTRY'ye\rgeçişler görülmektedir. Nedensellik ayrıştırıldığında, değişken zamanlı Granger nedenselliğine göre\rpolitik gerilimler ve belirsizlik durumlarında USDTRY'nin nedeni dolarizasyonken, finansal\rgerilimler ve ekonomik belirsizlik durumlarında ise dolarizasyonun nedeni USDTRY olarak tespit\redilmiştir.